Yumurtluyor muyum?

Ovulasyon nedir?

Ovulasyon, bir kadının yumurtalıklarından bir yumurtanın salınmasıdır ve hamile kalmak için gereklidir. Ovulasyon, kandaki luteinize edici hormon (LH) adı verilen bir hormonun seviyelerinin yükselmesinden yaklaşık 36-40 saat sonra kendiliğinden tetiklenir. Buna LH yükselmesi denir. Yumurta yumurtalıktan salındıktan sonra fallop tüpü tarafından alınır ve burada spermle buluşarak döllenebilir.

Ovulasyon neden önemlidir?

Ovulasyonla ilgili bir sorun kısırlığın yaygın nedenlerinden biridir. Gebelik elde etmeye çalışan çiftler için, kadının ne zaman ovulasyona gireceğini bilmesi, ilişki zamanlaması açısından oldukça faydalı olabilir. Eğer bir kadın hamile kalamama nedenini araştırıyorsa, ovulasyon yapıp yapmadığını bilmek yardımcı olur. 21 ila 35 gün süren düzenli adet döngüleri ve beraberinde adet krampları yaşanması, ovulasyonun iyi bir göstergesidir. Ovulasyonu test etmek için bazal vücut ısısı (BBT) grafiği, LH seviyelerini ölçen idrar test kitleri, bazı hormonların seviyelerini ölçen kan testleri ve transvajinal ultrason gibi çeşitli yöntemler mevcuttur.

Ovulasyonu kontrol etmek için hangi testler mevcuttur?

Hormon seviyelerini ölçen kan testleri

Estradiol (östrojenin bir türü), folikül büyürken üretilir ve ovulasyondan hemen önce hızla yükselir. Fertilite ilaçları kullanılarak kadının ovulasyonu sağlanıyorsa, estradiol seviyeleri folikülün büyümesini izlemek için daha sık kontrol edilir, ancak ovulasyonun ne zaman gerçekleşeceğini söylemek için kullanılmaz. Kandaki LH seviyesindeki artış, folikülün (yumurtanın olgunlaştığı kese) ovulasyon için hazır olduğunu gösterebilir. Ancak LH kısa süreli atımlarla salgılandığından, LH yükselmesi tek bir kan ya da idrar testiyle her zaman saptanamayabilir. Adet döneminden bir hafta önce kanda yükselen progesteron seviyesi genellikle ovulasyonun gerçekleştiğini gösterir, ancak ne zaman gerçekleşeceğini öngöremez.

Luteinize edici hormon (LH) seviyelerini ölçen idrar test kitleri

Bu ev test kitleri eczanelerde mevcuttur ve kadının idrarındaki LH seviyesindeki değişiklikleri gösterir. LH hormonu idrarda biriktiğinden, idrarda tespit edildiğinde ovulasyon genellikle 12 ila 24 saat içinde gerçekleşir (bu da genellikle kadının adet döneminden yaklaşık 14 gün öncedir). Düzensiz adet döngüsü olan kadınlarda idrar testleri, en erken ve en geç olası ovulasyon tarihlerine göre zamanlanmalıdır. LH sürjü için idrar testi, beklenen ovulasyon gününden en az 2 gün önce başlamalı ve LH yükselmesi görülene kadar ya da 20. güne kadar devam etmelidir.

Beş günlük test ile ovulasyonun tespit edilme olasılığı %80, on günlük test ile %95’tir. LH sürjü tespit edildikten sonra o döngüde test yapmaya devam etmek gerekmez.Bazen LH yükselmesine rağmen o döngüde ovulasyon  gerçekleşmeyebilir. Üst üste 2 veya daha fazla döngüde ovulasyon tespit edilemezse, ovulasyonla ilgili bir sorun olabilir ve bu durumda sağlık uzmanınızla görüşmelisiniz. Bazı fertilite test kitleri hem LH hem de östrojen seviyesini idrarda ölçer. Ancak bu testler gebelik şansınızı artırmaz ve ovulasyonu destekleyici ilaçlar kullanıyorsanız önerilmez.

Transvajinal ultrason

Yumurta, yumurtalığın folikül adı verilen kısmında (sıvı dolubir kese) gelişir.  Yumurta ovulasyona hazırlanırken, folikül büyür. Folikül büyümesi, vajinaya yerleştirilen tampon benzeri bir probla görüntü alınarak monitörde gösterilen bir teknik olan ultrason ile ölçülebilir. Ovulasyon öncesinde folikül ince duvarlıdır ve sıvıyla doludur. Ovulasyon genellikle folikül 1.8 ila 2.5 santimetre olduğunda gerçekleşir. Fertilite tedavisi gören kadınlarda, ultrason ilişki veya aşılama zamanlamasına yardımcı olabilir. Fertilite ilaçları kullanan kadınlarda döngü boyunca birkaç kez ultrason yapılabilir ve her folikül izlenebilir.

Bazal vücut ısısı (BBT) grafiği

Bazal vücut ısısının günlük ölçümü ovulasyonun gerçekleşip gerçekleşmediğini belirlemeye yardımcı olabilir. Ancak, BBT grafiği yalnızca ovulasyonun tahmini zamanını verir ve ovulasyonun gerçekleştiğini doğrulayabilir fakat ne zaman olacağını önceden söyleyemez. İlişki zamanlaması açısından çok faydalı veya kesin olmasa da, evde uygulanabilen ucuz ve kolay bir bilgi toplama yöntemidir.

Sonuç

Ovulasyonun olup olmadığını ve ne zaman gerçekleştiğini belirlemek karmaşık ve zaman alıcı görünebilir, ancak bu çoğu zaman gebelik elde etme yolunda önemli bir adımdır. Kadınların sağlığı uzmanlarıyla birlikte kendileri için en uygun ovulasyon tespit yöntemini belirlemeleri önemlidir. Bu testler kadının ovulasyon yapmadığını veya düzensiz döngülere sahip olduğunu gösterirse, sorunu düzeltmek ve başarılı bir gebelik şansını artırmak için çeşitli tedaviler mevcuttur.